مقدمهای بر Caching در برنامههای وب
Caching فرآیند ذخیرهسازی موقت دادهها بهمنظور کاهش بار کاری سرور و افزایش سرعت پاسخدهی به درخواستهای کاربران است. یک استراتژی caching مؤثر میتواند زمان بارگذاری صفحات وب را بهطور چشمگیری کاهش دهد، خصوصاً در برنامههایی که کاربران فراوانی دارند یا دادههایی تکراری و پویا دارند.
انواع Cache مورد استفاده در برنامههای وب
1. Cache سمت مرورگر (Browser Cache)
مرورگر کاربران فایلهایی نظیر CSS، JS و تصاویر را در حافظه محلی ذخیره میکند تا در بارگیری مجدد صفحات، نیازی به دانلود مجدد آنها نباشد.
برای استفاده از این نوع cache باید headerهایی نظیر Cache-Control
، Expires
و ETag
را بهدرستی تنظیم کرد.
2. Cache سمت سرور
در این حالت، سرور نتایج حاصل از پردازشها را ذخیره کرده و برای درخواستهای مشابه، از همان نتایج استفاده میکند. این روش در APIهای پرمصرف بسیار مؤثر است.
3. CDN Cache
شبکههای توزیع محتوا (CDN) نظیر Cloudflare، محتوای استاتیک (مانند فایلهای رسانهای) را در نزدیکترین سرور به کاربر cache میکنند.
مزایای استفاده از Caching
- افزایش سرعت بارگذاری صفحات
- کاهش مصرف منابع سرور
- افزایش مقیاسپذیری برنامه
- بهبود تجربه کاربری
ابزارها و تکنولوژیهای رایج برای Caching
1. Redis
پایگاهدادهای درونحافظهای مناسب برای ذخیرهسازی key-value که عملکرد بسیار بالایی دارد.
// استفاده از Redis در ASP.NET Core
services.AddStackExchangeRedisCache(options =>
{
options.Configuration = ❝localhost:6379❝;
options.InstanceName = ❝SampleApp_❝;
});
2. MemoryCache در .NET
برای ذخیرهسازی موقتی دادهها در حافظه RAM برنامه کاربرد دارد.
IMemoryCache _cache;
public IActionResult Index()
{
string cachedData;
if(!_cache.TryGetValue(❝MyKey❝, out cachedData))
{
cachedData = ❝مقدار جدید❝;
var options = new MemoryCacheEntryOptions()
.SetSlidingExpiration(TimeSpan.FromMinutes(5));
_cache.Set(❝MyKey❝, cachedData, options);
}
return View(❝Index❝, cachedData);
}
3. Output Caching
در ASP.NET Core 7 به بالا ویژگی جدیدی به نام Output Caching اضافه شده که بهراحتی خروجی کنترلر را cache میکند.
app.MapGet(❝/time❝, () => DateTime.Now.ToString())
.CacheOutput();
نکات و Best Practice ها در Caching
- تنظیم مناسب TTL (Time To Live) برای جلوگیری از stale شدن دادهها
- استفاده از cache invalidation برای بروزرسانی مقادیر در cache
- عدم cache کردن اطلاعات حساس یا اختصاصی کاربران
- بررسی عملکرد cache با ابزارهایی مانند Postman، Redis Insight و App Performance Monitoring
نکات امنیتی در Caching
یکی از چالشهای caching حفظ امنیت دادههاست، بهویژه در سناریوهای احراز هویت. اطلاعات session یا دادههای طبقهبندیشده نباید به صورت عمومی cache شوند.
استفاده از دستور Vary: Cookie
یا no-store
در headerها به جلوگیری از leak اطلاعات کمک میکند.
نتیجهگیری
Caching یکی از کلیدیترین تکنیکها برای تقویت عملکرد برنامههای وب است. با درک درست از انواع cache، ابزارهای موجود و پیادهسازی صحیح آن، نهتنها از نظر سرعت و کارایی، بلکه از لحاظ مصرف منابع نیز بهینهسازی مناسبی حاصل میشود. اگر میخواهید با استفاده عملی از caching در ASP.NET Core آشنا شوید، پیشنهاد میکنیم دوره بهینهسازی عملکرد در ASP.NET Core را در Devtube.ir مشاهده کنید.